قەدبرەکان لە سیستەمی ماک ( Shortcut )

لە سیستەمی ویندۆز ئێمە بۆ زۆر شت بۆ گەراندنەوەی کات وە بۆ ئاسانکاری ئێمە قەدبر )shortcut ) لە کیبۆرد بەکاردێنین . ئەمەش کاتێکی زۆرمان بۆ دەگەرێنێتەوە , جگە ئاسان لە بەکارهێنان کە پێویست ناکات ماوس بەکاربێنین . بۆ نموونە لە ویندۆز ئێمە Ctrl+C بەکاردێنین بۆ کۆپی کردن. بە هەمان شێوە ئێمە لە سەر سیستەمی ماک دوگمەی قەدبر ( shortcut ) مان هەیە بەلام جیاواز ترە . بۆ نمونە ئێمە لەسەر سیستەمی ماک لە شوێنی دوگمەی Alt ( ئەڵت ) ئێمە دوگمەی ( Option ) مان هەیە , وە هەروەها لە شوێنی دوگمەی Windows ئێمە دوگمەی Command ( کۆمماند ) مان هەیە. وە جیاواز لە زۆربەی ئەو کۆمپیوتەرانەی کە سیستەمی ویزندۆزیان لەسەرە . دوگمەی F1,F2,f3….هتد پێویستە لە سەر سیستەمی ماک Fn دابگریت بۆ کارپێکردنیان جا لەوانی تر کە لە بێ دوگمەی Fn کا دەکەن . وە ئەمە مانای ئەوە نییە کە بۆ جوانی دانراوە لەسەر سیستەمی وینۆز, بۆ زۆرێک لەوان بۆ کاری تر بەکار دێت بۆ نموونە بۆ دەنگ یان وافای کردنەوە و داخستن . بەهەر حاڵ ئەمە جیاوەزیەکە بوو لە نێوانیان.

کۆپی , پێست وە قەدبرە باوەکان

قەدبر	پێناسە
Command-X	Cut: برینی بەشێکی دیاری کراو .
Command-C	Copy کۆپیکردنی بەشێکی دیاری کراو , وە ئەمە بەکاردێت بۆ کۆپی کردنی فایل لە Finder.
Command-V	Paste لکاندنی ئەو بەشەی کە کۆپی کراوە , وە لە Finder یش بەکاردێت بۆ فایل.
Command-Z	بۆ گەرانەوە بۆ هەنگاوی پێشوو Undo , وە بە داگرتنی Command-Shift-Z بۆ گرانەوە بۆ هەنگاوی دواتر Redo .
Command-A	Select All : دیاری کردنی هەموو .
Command-F	Find:کردنەوەی پەنجەرەی گەران , وە دۆزینەوەی برگەیەک یان زیاتر لە دۆکیومێنتێکدا.
Command-G	Find Again: Find the next occurrence of the item previously found. To find the previous occurrence, press Command-Shift-G.
Command-H	Hide : شاردنەوەی ئەپی دیاری کراو , وە بۆ شاردنەوەی هەموو ئەپەکانی تر Command-Option-H دابگرە
Command-M	Minimize : بۆ هێنانە خوارەوە و بچوککردنەوەی ئەپێکی دیاری کراو بۆ Dock وە بۆ هێنانەخوارەوەی هەموو تکایە Command-Option-M دابگرە .
Command-N	New: کردنەوەی پەنجەرەیەکی نوێ.
Command-O	Open : بۆ کردنەوەی ئەپێکی دیاری کراو , یان هێنانی دکیۆمێنێک و دیاری کردنی .
Command-P	Print : چاپکردنی دکیۆمێنتێکی دیار یکراو.
Command-S	Save : هەڵگرتن و پاراستنی دکیۆمێنتێکی دیاری کراو.
Command-W	Close : داخستنی ئەپی سەرەوە, وە داخستنی گشت ئەپەکان بە داگرتنی Command-Option-W.
Command-Q	Quit : داخستنی یەکجارەکی ئەپلیکەیشن.
Command-Option-Esc	Force Quit: دیاری کردنی ئەپ و بەزۆر داخستنی. وە بۆ داخستنی ئەپ بە هەڵنەگرتنی پەنجەت بۆ ماوەی ٣ چرکە لەسەر Command-Shift-Option-Esc .
Command–Space bar	Spotlight:پیشاندان و شاردنەوەی فۆرمی گەرانی Spotlight , بەلام زۆر کەس لە جیاتی ئەمە زمان گۆرین بە کار دێنن , واتا بە داگرتنی Command + Space زمان دەگۆرێت نەک پیشاندانی Spotlight , ئەمەش بۆ ئەو کەسانەیە کە زیاد لە زمانێک بە کاردەبەن, بەلام لە هەمان کات دەتوانی بۆ گۆرینی زمان Command–Option–Space bar دابگریت لە جیاتی ئەوەی ئەو فرمانە بگۆریت.
Space bar	Quick Look: بەکاردێت بۆ پیشاندانی خێرا Quick Look ,زۆر بە سودە بە تایبەت بۆ وێنە و ڤیدی .
Command-Tab	Switch apps: بۆ گۆرینی ئەپێک بۆ ئەپێکی تری کراوە. بۆ نمونە تۆ وۆرد و فۆتۆشۆپت کراوەتەوە دەتوانی بەمە بچیتە ناو هەر یەکێکیانەوە.
Command-Shift-Tilde (~)	Switch windows: گۆرینی ویندۆ لە ناو ئەپێکی کراوە . نمونە فۆتۆشۆپ کە چەند تابێک کرابێتەوە دەتوانی بچیتە تابەکەی تر .
Command-Shift-3	Screenshot: بۆ screenshot کردن , گرتنی وێنەی شاشەی کۆمپیوتەرەکەت.
Command-Comma (,)	Preferences: کردنەوەی بەشی هەڵبژاردە بۆ ئەپێکی کراوە.

قەدبرەکانی Sleep, Shut down, Log out

قەدبر	پێناسە
Power button دوگمەی پاوەر	بۆ هەڵکردنەوەی کۆپیوتەرەکەت کاتێ لە حاڵەتی Sleep دایە.
	گەر بێت بۆ ماوەی ١.٥ چرکە ئەم وگمەیە دابگریت , ئەوە دایلۆگێکت بۆ دەبێتەوە کە پێت دەڵێت ئایا دەتەوێکۆمپیتەرەکەت رێستارت Restart , یاخود Sleep , یاخو Shut down بکەی . وە ئەگەر نەت ویست ١.٥ چرکە چاوەرێ بکەی دەتوانی Control–Power button دابگری بۆ کوژاندنەوەی کۆمپیتەرەکە Shut down.
	بۆ زۆرلێکردنی کوژاندنەوەی کۆمپیتەرکەت دەتوانی بۆ ٥ چرکە دایبگریت. ئەو کات کۆمپیتەرەکەت راستەخۆ دەکوژێتەوە.
Command–Control–Power button	زۆرلێکردن بۆ رێستارت کردنەوەی کۆمپیتەرکەت .
Shift–Control–Power button	بۆ ئەوەی شاشەی کۆمپیتەرەکەت sleep بێت .
Command–Control–Power button	داخستنی هەموو ئەپەکان , دواتر رێستارت کردنی کۆمپیتەرکە . بۆیە لەو کاتە ئەگەر هەر کیۆمێنتەک هەڵنەگیرابوو Save نەکرابوو , ئەوە داوات لێدەکات بیکات , گەرنا دەگۆرێت.
Command–Option–Control–Power button	داخستنی هەموو ئەپەکان , دواتر کوژاندنەوەی Shut down کۆمپیتەرکە . بۆیە لەو کاتە ئەگەر هەر کیۆمێنتەک هەڵنەگیرابوو Save نەکرابوو , ئەوە داوات لێدەکات بیکات , گەرنا دەگۆرێت.
Command-Shift-Q	بۆ هاتنە دەرەوە و لۆگ ئاوت کردن Log out لەو ئەکاونتەی کە تیایدای , وە بۆ ئەمەش دڵنیا دەکرێیەوە .
Command-Shift-Option-Q	بۆ هاتنە دەرەوە و لۆگ ئاوت کردنی Log out لەو ئەکاونتەی کە تیایدای بە خێرایی بێ ئەوەی داوای دڵنیا کردنەوە بکات .

قەدبرەکانی دۆکیۆمێنت

قەدبر	پێناسە
Command-B	بۆ تۆخ کردنی تێکست Boldface .
Command-I	بۆ لار کردنەوەی تێکست Italic.
Command-U	بۆ هێل بە ژێرداهێنانی تێکست.
Command-T	پیشاندان و شاردنەوەی پەنجەرەی فۆنت Font window.
Command-D	Select the Desktop folder from within an Open dialog or Save dialog.
Command-Control-D	پیشاندانی پێناسی وشەیەکی دیاری کراو .
Command-Shift-Colon (:)	پیشاندانی پەنجەرەی سپێلینگ و گرامەر.
Command-Semicolon (;)	دۆزینەوەی وشەی رێنوس هەلە ( ئەو وشانەی بە هەلە نوسراون ) لە دۆکیومێنتێک دا.
Option-Delete	بۆ سرینەوەی هەرچی وشەیە بۆ لای چەپ لە شوێنی دیاری کردنەوەی .( واتا تۆ رستەیەکت هەبێت , وە لە ناوەراستەوە نیشاندەرەکەت دابنێیت , هەر کە ئەمە دادەگریت ئەوە راستەو خۆ لای چەپی نیشاندەرەکە یان وشەکە دەسرێتەوە هەر هەمووی ).
Control-H	بۆ سرینەوەی ئاسایی بۆ لای چەپ , وە دەتوانی تەنها دوگمەی Delete بەکار بێنی . ( بۆ رستە )
Control-D	.بۆ سرینەوەی ئاسایی بۆ لای راست , وە دەتوانی Fn-Delete بەکاربێنی لە جیاتی .( بۆ رستە )
Fn-Delete	بۆ سرینەوەی ئاسایی بۆ لای راست( بۆ رستە )
Control-K	سرینەوەی تێکست لە نێوان شوێنی دیاری کراو و کۆتا دێری پەرەگرافەکە . ( واتا تۆ پەرەگرافێکت هەبێت , وە تۆ ٣ ێر و نیوی یەکەمت کار پێیە ,وە ئەوەی ترت کار پێ نییە , بۆ ئەو مەبەستە دەتوانی نیشاندەری ماوسەکەت ببیتە ئەوێ دواتر ئەمە دابگری بۆ سرینەوەی هەموو ئەوەی دواتر تا کۆتایی پەرەگرافەکە ک کارت پێنییە . )
Command-Delete	بۆ دیاری کردنی Delete یان Don’t Save , بۆ ئەو دایلۆگانەی کە ئەم دوو دوگمەیان تیایە . ( بۆ نمونە تۆ فایلێک دادەخەیت بێ ئەوەی Save ی بکەیت , بۆیە زۆربەی پرۆگرامەکان لەو کاتەیا دڵنیات دەکەنەوەی لەوەی کە ئایا دەتەوێ سەیڤی بکەیت یاخود نە ئەو کاتە لە دایلۆگ بۆ کسەکە دەتوانی ئەمە دابگری لە جیاتی داگرتنی دوگمەی Don’t Save )
Fn–Up Arrow	Page Up: بۆ راکێشانی پەرەکەت بۆ سەرەوە.
Fn–Down Arrow	Page Down:بۆ راکێشانی پەرەکەت بۆ خوارەوە .
Fn–Left Arrow	Home: بۆ هێنانەوەت بۆ سەرەتای دکیۆمێنتەکە.
Fn–Right Arrow	End:بۆ بردنت بۆ کۆتایی دکیۆمێنتەکە.
Command–Up Arrow	بۆ جولاندنی نیشاندەری ماوسەکەت بۆ سەرەتای دکیۆمێنتەکە .
Command–Down Arrow	بۆ جولاندنی نیشاندەری ماوسەکەت بۆ کۆتایی دکیۆمێنتەکە.
Command–Left Arrow	بۆ جولاندنی نیشاندەری ماوسەکەت بۆ سەرەتای رستەی دیاری کراو .
Command–Right Arrow	بۆ جولاندنی نیشاندەری ماوسەکەت بۆ کۆتایی رستەی دیاری کراو .
Option–Left Arrow	بۆ جولاندنی نیشاندەری ماوسەکەت بۆ سەرەتای وشەی پێشوو.
Option–Right Arrow	بۆ جولاندنی نیشاندەری ماوسەکەت بۆ کۆتایی وشەی دواتر.
Command–Shift–Up Arrow	دیاری کردنی تێکست لە نێوان نیشاندەری ماوسەکە و سەرەتای دکیۆمێنەکە .
Command–Shift–Down Arrow	دیاری کردنی تێکست لە نێوان نیشاندەری ماوسەکە و کۆتایی دکیۆمێنەکە .
Command–Shift–Left Arrow	دیاری کردنی تێکست لە نێوان نیشاندەری ماوسەکە و سەرەتای رستەی دیاری کراو .
Command–Shift–Right Arrow	دیاری کردنی تێکست لە نێوان نیشاندەری ماوسەکە و کۆتایی رستەی دیاری کراو .
Shift–Up Arrow	دیاری کردنی تێکست و زیادکردنی رادەی دیاریکردنەکە بە شێوەی ستونی بۆ سەرەوە .
Shift–Down Arrow	دیاری کردنی تێکست و زیادکردنی رادەی دیاریکردنەکە بە شێوەی ستونی بۆ خوارەوە .
Shift–Left Arrow	دیاری کردنی تێکست یەک وشە بۆ لای چەپ.
Shift–Right Arrow	دیاری کردنی تێکست یەک وشە بۆ لای راست .

Control-A	جولاندنی نیشاندەر بۆ سەرەتا دێری پەرەگراف.
Control-E	جولاندنی نیشاندەر بۆ کۆتا دێری پەرەگراف.
Control-F	جولاندنی نیشاندەر بۆ پێشەوە.
Control-B	جولاندنی نیشاندەر بۆ دواوە.
Control-L	هێنانە ناوەراستی نیشاندەر وە پیشاندانی لە ناوەراستی پەرەکە .
Control-P	یەک دێر چونە سەرەوە.
Control-N	یەک دێر هاتنە خوارەوە.
Control-O	زیادکردنی دێرێکی نوێ لە دوای نیشاندەری ماوسەکە .
Control-T	شوێن گۆرینی پیتێکی پێش نیشاندەری ماوسەکە و پیتێکی دوای ئەو
Command–Left Curly Bracket ({)	لای چەپ.
Command–Right Curly Bracket (})	بۆ لای راست .
Command–Shift–Vertical bar (\|)	ناوەراست.
Command-Option-F	چون بۆ خانەی گەران.
Command-Option-T	پیشاندان و شاردنەوەی Toolbar لە ئەپەکان.
Command-Option-C	Copy Style:کۆپیکردنی رێکخستنەکانی برگەیەکی دیاری کراو بۆ Clipboard ( formatting settings ).
Command-Option-V	Paste Style: جێبەجێکردنی شێوازی کۆپیکراوە . ( جێبەجێ کردنی ستایل )
Command-Option-I	پیشاندان و شاردنەوەی پەنجەرەی پشکنەر .
Command-Shift-P	Page setup:پیشاندانی پەنجەری رێکخستنەکانی دکیۆمێنتێک.
Command-Shift-S	پیشاندانی پەنجەرەی Save As و دووبارە لەبەرگرتنەوەی دیکیۆمێنتی دیاری کراو.
Command–Shift– Minus sign (-)	کەمکردنەوەی قەبارەی برگە یان تێکستی دیاری کراو.
Command–Shift– Plus sign (+)	گەورەکردنی قەبارەی برگە یان تێکستی دیاری کراوە , وە هەروەها Command + ( = ) یەکسانە هەمان کار دەکات
Command–Shift– Question mark (?)	کرنەوەی مینوی یارمەتی.

ئەمانەی سەرەوە بەشێکی کەم بوون , بە پێی توانا لە داهاتوو هی تریش دادەنێم , بە تایبەت ئەوانە لە Finder بەکار دێن , چونکە زۆر گرنگن , وە زۆرێک لە پرۆگرامەکان هی تایبەتیان هەیە , وە ئەگەر تەمەن درێژ بوو وە خوای گەورە تەمەنی دام ئەوانیش دادەنێم .

تێبینی لە سیستەمی ماک Application لە جیاتی پرۆگرام بە کاردێت , وە زۆر جار Application بە کورتی بەکاردێت کە ئەویش App ە . ئەمەش بۆ ئەوەی بوو کە لەسەرەوە باسی ئەپ کرا مەبەست لەمەیە .

دەتوانی ئەم بابەتە بە زمانی ئینگلیزی ببینی لە مالپەری ئەپڵ لێرە کلیک بکە .